Regeringscommissarissen

Bij organisaties die veel autonomie hebben maar toch onder haar toezicht staan, stelt de Vlaamse Regering een regeringscommissaris aan. Ze moeten voldoen aan een aantal voorwaarden en hebben bepaalde rechten.

Sommige organisaties, zoals extern verzelfstandigde agentschappen, bepaalde vzw’s, vennootschappen en stichtingen, hebben veel autonomie maar staan wel onder het toezicht van de Vlaamse Regering. Om ervoor te zorgen dat die organisaties hun beleidsdoelstellingen efficiënt en effectief bereiken en alle relevante wetten en regels naleven, kan de Vlaamse Regering een regeringscommissaris aanstellen.

Aanstelling

Meestal stelt de Vlaamse Regering een regeringscommissaris aan op voordracht van de minister onder wie de organisatie ressorteert. De regeringscommissaris waakt er dan over dat de verrichtingen en de werking van de organisatie overeenstemmen met het algemeen belang en dat alle regels en afspraken worden nageleefd.

Een regeringscommissaris kan ook worden aangesteld op voordracht van de Vlaamse minister van Financiën en Begroting. In dat geval houdt de regeringscommissaris toezicht op alle beslissingen met een budgettaire of financiële weerslag.

Regeringscommissarissen moeten voldoen aan deze voorwaarden:

voldoende beschikbaar zijn om hun functie uit te oefenen
geen belangenconflicten hebben
over voldoende kennis beschikken van het bestuur en de werking van de Vlaamse overheid
ofwel specifieke kennis hebben van de inhoudelijke materie en het beleidsveld in kwestie, ofwel kennis hebben van financiële en budgettaire aangelegenheden
geen strafrechtelijke veroordeling hebben opgelopen die onverenigbaar is met hun mandaat.

De opdracht van een regeringscommissaris is onverenigbaar met het mandaat of ambt van:

lid van de Commissie van de Europese Unie
lid van het Europees Parlement, de Kamer van Volksvertegenwoordigers, de Senaat, het Vlaams Parlement of het Brussels Hoofdstedelijk Parlement
minister of staatssecretaris
provinciegouverneur of lid van de deputatie van de provincieraad
burgemeester, schepen of lid van het districtscollege
bestuurder of personeelslid van de betrokken overheidsinstantie.

Taken

De Vlaamse Regering bepaalt de omvang en inhoud van de functie van de regeringscommissarissen. Bij de publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschappen zetelen ze met raadgevende stem in de raad van bestuur en in comités van het agentschap.

Regeringscommissarissen brengen verslag uit bij de minister die hen heeft voorgedragen. De briefwisseling tussen de regeringscommissaris en de minister is vertrouwelijk, behalve wat openbaar gemaakt moet worden volgens de regels voor de openbaarheid van bestuur.

Informatie en ondersteuning

Regeringscommissarissen zorgen ervoor dat ze op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op hun maatschappelijk veld en van de evoluties van de relevante regelgeving. De organisatie kan voor hen informatievergaderingen of vormingscursussen inrichten of financieren.

Regeringscommissarissen hebben recht op alle documenten en inlichtingen die nodig zijn om hun mandaat te kunnen uitoefenen. Ze mogen die informatie niet gebruiken of verspreiden als dat de belangen van de organisatie kan schaden.

De organisatie stelt hen ook de nodige menselijke en materiële middelen ter beschikking.

Termijn

Het mandaat van regeringscommissarissen heeft dezelfde termijn als dat van de niet-onafhankelijke leden van de raad van bestuur. De termijn is hernieuwbaar.

Als de vertrouwensrelatie van een regeringscommissaris met de Vlaamse Regering wordt verbroken, kan de Vlaamse Regering het mandaat meteen beëindigen.

Plaatsvervanger

De Vlaamse Regering kan een plaatsvervanger aanstellen voor als de regeringscommissaris verhinderd is.

Evaluatie

Regeringscommissarissen worden minstens om de twee jaar geëvalueerd door de minister die hen heeft voorgedragen. Dat gebeurt op basis van de functiebeschrijving en het competentieprofiel dat werd vastgesteld bij de aanstelling van de regeringscommissaris. Er wordt een schriftelijke weerslag bijgehouden.

Vergoedingen

De Vlaamse Regering stelt de vergoedingen vast. De kosten die verbonden zijn aan de uitoefening van het ambt van regeringscommissarissen zijn ten laste van de organisatie waarbij ze zijn aangesteld.

Meer informatie over vergoedingen voor regeringscommissarissen.